Als meisje ontsnapte Nice Nailantei Leng'ete tot twee keer toe aan een besnijdenis. Na die gebeurtenis ontwikkelde ze zich binnen haar gemeenschap als pleitbezorger tegen die schadelijke traditie. Ook richtte ze, samen met Amref, een opvangtehuis op voor meisjes die voor hun besnijdenis vluchten. In 2018 werd Nice door TIME Magazine uitgeroepen tot een van de honderd meest invloedrijke personen op aarde.
“Mijn oom begon met het organiseren van de besnijdenis van mij en mijn zus", vertelt Nice. "De nacht voordat we besneden zouden worden, renden we samen weg. Maar na afloop kregen we harde klappen en moesten we beloven om de volgende keer niet weg te lopen. Deze tweede keer durfde mijn zus niet meer te ontsnappen. En dus bleef ze achter, terwijl ik om 4 uur in de ochtend wegliep. Mijn grootvader was uiteindelijk mijn redding. Hij zag hoe vastberaden ik was en vroeg aan mijn oom om mijn wens te respecteren.”
School afmaken
Waar haar zus van school moet nadat ze was besneden, slaat Nice erin om de middelbare school af te maken. Door diverse baantjes lukt het haar bovendien om genoeg schoolgeld bij elkaar te krijgen om te gaan studeren. Haar grote kans kwam in 2008, toen de leiders in haar dorp Nice selecteerde om opgeleid te worden tot ‘peer educator’ door Amref.
“Ik leerde over de risico’s van traditionele rituelen, zoals meisjesbesnijdenis en kindhuwelijken. En ik begreep hoe belangrijk het voor jongeren is om meer te weten over gezondheidskwesties. Maar één vraag bleef mij dwarszitten. Hoe kon ik mijn gemeenschap helpen? Hoe kon ik andere meisjes in mijn gemeenschap laten inzien dat ze een keuze hebben en niet besneden hoeven te worden?”
Nice besloot om haar dorp te mobiliseren en een positieve verandering van binnenuit te creëren. Maar waar te beginnen? Nice: “Bij de top natuurlijk. De eerste stap was om de zegen van de stamoudsten te krijgen. Ik vroeg hen om een vergadering, zodat ik kon delen wat ik had geleerd tijdens de opleiding. Uiteindelijk lukte het me om ze elke maand een uurtje of 2 te spreken. Ik was verbaasd, want mannen en vooral stamoudsten, luisteren normaal niet naar vrouwen. Maar ze luisterden naar mij, Nice.”
Moeders en meisjes
“De volgende stap was om te praten met de moeders en meisjes. Het was spannend, en ze hadden veel vragen: waarom is gezinsplanning belangrijk, waarom moeten kinderen worden ingeënt, waarom moeten vrouwen naar de kliniek om te bevallen, hoe voorkom je seksueel overdraagbare aandoeningen. Hun vragen bleven maar komen! Tijdens deze bijeenkomsten, discussieerden we ook over meisjesbesnijdenis. Hoe konden we de traditionele rituelen laten samengaan met moderne voorlichting over gezondheid en seks, en belangrijk, zonder de besnijdenis zelf?”
De stamoudsten, vrouwen en meisjes luisterden naar Nice Leng'ete. Samen met Amref ontwikkelde de gemeenschap vervolgens een alternatief ritueel voor meisjesbesnijdenis. In plaats van besneden te worden nemen meisjes én jongens deel aan een driedaagse workshop over seksuele gezondheid en rechten. Deze dagen worden afgesloten met een traditionele viering, met het hele dorp.
Rolmodel Nice strijdt tegen besnijdenis
Om vrouwenbesnijdenis tegen te gaan, zetten wij rolmodellen vanuit de gemeenschap in. Wij noemen hen 'champions'. Nice Leng'ete is een van hen. In 2018 is zij door Time Magazine uitgeroepen tot 'een van de meest invloedrijke personen'. Nice heeft het opvanghuis 'A Nice Place' geopend. Hier kunnen meisjes en jonge vrouwen heen als ze te maken krijgen met meisjesbesnijdenis of een gedwongen huwelijk.
Bekijk hieronder het filmpje van onze gamechanger Nice Leng'ete:
“Mijn nieuwe zelfvertrouwen gaf me de moed om de enige groep mensen die ik vreesde te confronteren: de Morans.” Deze jonge mannen brengen hun tijd door met het leren van traditionele vaardigheden die zij nodig hebben om hun gemeenschap en vee te beschermen. "Morans luisteren alleen naar andere mannen. Het was belangrijk om hen aan boord te krijgen. Immers, zij zijn de toekomstige leiders van de gemeenschap."
Geschokt
Nice vroeg de stamoudsten om de Morans uit te nodigen voor een van haar maandelijkse vergaderingen met hen. “Ze kwamen, maar waren geschokt om daar een meisje aan te treffen dat met ze wilde praten. Gelukkig bleven ze tot het einde van sessie uit respect voor onze stamoudsten. Hun leider moedigde de Morans aan om te luisteren naar wat ik had te zeggen. Het was, zei hij, een kwestie van leven of dood.”
Na een aantal gezamenlijke ontmoetingen met de stamoudsten, waren de Morans klaar om met Nice alleen af te spreken. En na pakweg een jaar, hadden ze haar volledig geaccepteerd. "Ze gaven me zelfs de 'esiere', een zwarte wandelstok die leiderschap symboliseert. Uiteindelijk begrepen ze ook dat het alternatieve ritueel echt beter is dan het origineel. Ik vermoed dat hun steun mede was te danken aan het gerucht dat onbesneden meisjes meer geïnteresseerd zijn in seks!”
De strijd gaat door
Dankzij Nice zijn al bijna 21.000 meisjes in Kenia en Tanzania niet besneden. Zij gaat door in haar strijd tegen meisjesbesnijdenis want ieder jaar lopen 3 miljoen meisjes het risico op besnijdenis. Haar missie: “Elk jong meisje in Kenia en daarbuiten kan de vrouw van haar dromen worden. Net zoals ik.”